کتابشهر بوشهر به ابتکار سید عباس حسینی مقدم نمونه‌ای است از چگونگی تبدیل تلاش‌های مردمی برای مطالعه به یک پایگاه فرهنگی محلی. محور این بازنویسی بر نقش «کتابشهر بوشهر» در ترویج کتابخوانی، تجربیات حلقه‌های مطالعاتی و نکاتی عملی برای توسعه فرهنگ مطالعه در شهرهای کوچک است.
ریشه‌ها و انگیزه‌ها
سید عباس حسینی مقدم مسیر علاقه‌اش به کتاب را از کودکی در برازجان آغاز کرد؛ مجله‌های دوره‌ای و کتاب‌های مدرسه جرقه‌ای بودند که بعدها به راه‌اندازی حلقه‌های مطالعاتی و نهایتاً تأسیس کتابشهر بوشهر منجر شد. این تجربه نشان می‌دهد پیوند شخصی با کتاب و تداوم یک عادت ساده می‌تواند زیربنای یک حرکت اجتماعی گسترده باشد.
حلقه‌های مطالعاتی؛ ظرفیت‌سازی مردمی
حلقه‌های مطالعاتیِ راه‌اندازی‌شده به‌صورت مردمی، از مسجد شروع و سپس به محلات و شهرهای اطراف گسترش یافت. ویژگی‌های مؤثر این حلقه‌ها عبارت بودند از انتخاب کتاب متناسب با مخاطب، پیگیری مستمر و ایجاد فضای گفت‌وگو. استمرار این جلسات باعث شد برخی گروه‌ها به شبکه‌های خودمدیریتی تبدیل شوند و ظرفیت رهبری فرهنگی در میان اعضا شکل بگیرد.
نقش محوری کتابشهر بوشهر
کتابشهر بوشهر فراتر از یک فروشگاه؛ محلی برای نشست‌های فرهنگی، رونمایی کتاب‌های محلی و مرکز آموزش نویسندگی بوده است. این کتابفروشی با ایجاد اعتماد اجتماعی و فعالیت‌های میدانی (از مدارس تا زندان و روستاها) نشان داد که یک کتابفروشی موفق باید هم‌زمان عرضه‌کننده کتاب و تولیدکننده تجربه فرهنگی باشد. نام و برند «کتابشهر بوشهر» امروز برای بسیاری معادل دسترسی امن به مشاوره کتاب و برنامه‌های فرهنگی است.
مهارت‌های کلیدی مروج و کتابفروش
- کتاب‌شناسی و پیشنهادهی مناسب؛
- توانایی مدیریت جمع و پیگیری مستمر.
کتابشهر بوشهر این دو توانمندی را با آموزش مروجین محلی و برنامه‌ریزی نشست‌ها ترکیب کرده است تا مخاطب تازه‌وارد و حرفه‌ای هر دو احساس دیده‌شدن کنند.
دستاوردها و تأثیرات محلی
- راه‌اندازی کتابخانه در روستاها و برپایی کتابخانه «حاج قاسم»؛
- برگزاری بیش از ۲۵۰ جلسه داستان‌نویسی و انتشار آثار گروهی محلی.
این نتایج نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری روی شبکه‌سازی محلی و رویدادهای مشارکتی می‌تواند تولید ادبیات محلی و مراجعه به کتاب را به‌طور پایدار ارتقا دهد.
نکات عملی برای ترویج در شهرهای مشابه
برای الگو گرفتن از مدل «کتابشهر بوشهر» کافی است این مراحل پیگیری شود:
- ایجاد حلقه‌های مطالعاتی با انتخاب کتاب‌های قابل فهم و مرتبط؛
- تبدیل نقطه فروش کتاب به پایگاه فرهنگی با برگزاری رویدادهای محلی و اعتمادسازی.
جمع‌بندی
کتابشهر بوشهر نمونه‌ای قابل انتقال از تجربه‌ای است که با ترکیب حلقه‌های مردمی، آموزش مروجین و مدیریت یک کتابفروشی فرهنگی، توانسته زیرساختی پایدار برای گسترش کتابخوانی ایجاد کند. این تجربه می‌تواند به‌عنوان الگوی عملی برای سایر شهرستان‌ها و فعالان فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد؛ زیرا نشان می‌دهد ترویج کتابخوانی تنها درمان‌دهی فرهنگی نیست، بلکه فرآیندی سازمان‌یافته از آموزش، عرضه و ایجاد اجتماع خواننده است.
من فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی هستم و از همان دوران دانشجویی به نقد ادبی و دنیای کتاب علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با نوشتن یادداشت‌ها و نقد کتاب در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و ویراستار با چندین نشریه فرهنگی و ادبی همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر سرویس ادبیات و هنر در یک مجله معتبر فرهنگ و ادب فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که پلی باشم بین نویسندگان و خوانندگان و آثار ارزشمند را به جامعه معرفی کنم.
Leave a Reply