انتشار نسخه فارسی «بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی»، یکی از مهم‌ترین آثار اواخر عمر ادموند هوسرل، دریچه‌ای تازه به شناخت عمیق بحران معرفت و نقش فلسفه در بازسازی پیوند انسان با زیست‌جهان گشوده است.
ترجمه و شکل جدید کتاب
طالب جابری این اثر دشوار و بنیادین را به فارسی برگردانده است. نشر ققنوس با سرمایه‌گذاری گسترده در کیفیت ترجمه و صفحه‌آرایی، بیش از ۷۵۰ صفحه فلسفه خالص را به شکلی قابل‌دسترس برای فارسی‌زبانان عرضه کرده است. قیمت ۹۵۰ هزار تومانی این کتاب در بازاری که کمتر ریسک آثار سنگین فلسفی را می‌پذیرد، نشان از عزم نشر ققنوس برای حفظ استانداردهای علمی دارد.
وجوه بحران علوم مدرن
هوسرل معتقد است علوم طبیعی در پیشرفت فناورانه و پیش‌بینی‌های تجربی موفق بوده اما:
- معنا و جهت‌گیری وجودی انسان را رها کرده و او را به تابع قوانین غیرانسانی تقلیل داده؛
- با انتزاع‌های ریاضی مواجهه مستقیم با تجربه زیسته یا زیست‌جهان را از دست داده است.
این گسست، طبق نظر هوسرل، ریشه بحران فرهنگی و علمی اروپا را تشکیل می‌دهد.
زیست‌جهان و پدیدارشناسی استعلایی
در مرکز کتاب، مفهوم «زیست‌جهان» قرار دارد؛ جهانی پیشاعلمی که انسان پیش از هر نظریه، در آن زندگی می‌کند و معنا می‌سازد. پدیدارشناسی استعلایی، روش هوسرل برای بازگشت به خودآگاهی ناب، با ابزار «اپوخه» (تعلیق پیش‌فرض‌ها) و «تقلیل پدیدارشناختی» است تا بنیان‌های تجربه بشری بازخوانی شود.
تاثیر در فضای فلسفی ایران
ترجمه این کتاب می‌تواند نقطه عطفی در مطالعات پدیدارشناسی و جریان‌شناسی فلسفه در ایران باشد. نسل جدید پژوهشگران با دسترسی به متن اصلی هوسرل، فرصت بازاندیشی درباره:
- نسبت فلسفه و علم در بستر دانشگاه‌های ایران؛
- ضرورت بازگشت به تجربه شخصی و زیسته در پژوهش‌های بین‌رشته‌ای؛
خواهند داشت.
چگونه از این اثر بهره ببریم؟
- طرح درس‌‌های ویژه پدیدارشناسی در دانشکده‌های فلسفه و روان‌شناسی
- برگزاری سمینارها و کارگاه‌های متمرکز بر روش تعلیق و تقلیل تجربی
چشم‌انداز
ترجمه «بحران علوم اروپایی» نه‌تنها گامی بزرگ برای دسترسی به فلسفه کلاسیک قاره‌ای است، بلکه آغازگر گفتمانی تازه درباره جایگاه علم، فرهنگ و معنا در بستر جامعه ایرانی خواهد بود. انتظار می‌رود این نشر با همراهی نهادهای دانشگاهی و مؤسسات فرهنگی، زمینه تدوین پروژه‌های تحقیقاتی و ترجمه آثار تکمیلی هوسرل را فراهم کند تا دیالوگ میان فلسفه و زندگی روزمره در ایران احیا شود.
من فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی هستم و از همان دوران دانشجویی به نقد ادبی و دنیای کتاب علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با نوشتن یادداشت‌ها و نقد کتاب در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و ویراستار با چندین نشریه فرهنگی و ادبی همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر سرویس ادبیات و هنر در یک مجله معتبر فرهنگ و ادب فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که پلی باشم بین نویسندگان و خوانندگان و آثار ارزشمند را به جامعه معرفی کنم.