فیلم کوتاه «لونا» داستان دگردیسی انسان‌ها به لاک‌پشت را با رویکردی عمیق به عشق و ارتباطات روایت می‌کند

مرتضی حکاکیان، کارگردان فیلم کوتاه «لونا»، در گفتگویی به جزئیات این اثر پرداخت و تبدیل شدن انسان‌ها به لاک‌پشت را تمثیلی از جستجوی عشق و معنا در روابط انسانی دانست. این فیلم کوتاه داستانی فانتزی را با رویکردی سوررئال روایت می‌کند که نگاهی تازه به مفاهیم کهن انسانی دارد و در جشنواره‌ها مورد توجه قرار گرفته است.

ایده‌پردازی «لونا»؛ ریشه‌های فلسفی دگردیسی لاک‌پشتی

مرتضی حکاکیان در تشریح شکل‌گیری ایده اصلی فیلم کوتاه «لونا» به دو محور کلیدی اشاره کرد که الهام‌بخش این اثر بوده‌اند. او ابتدا به وجود موانع در بیان صریح کلامی میان انسان‌ها می‌پردازد؛ محدودیتی که گاه به شکل رودربایستی یا تمایل نداشتن به بیان آشکار افکار بروز می‌کند و در برابر شیوه بی‌واسطه ابراز نیازها در دنیای حیوانات قرار می‌گیرد. این کارگردان سپس به کمرنگ شدن مفهوم عشق در عصر حاضر اشاره می‌کند، عشقی که از نگاه او نیروی محرک و هدف‌بخشی برای حیات انسانی است و می‌تواند انگیزه و هیجان لازم را برای حرکت فراهم آورد.

نماد لاک‌پشت و پیوند آن با جاودانگی در «فیلم کوتاه لونا»

در فیلم کوتاه «لونا»، لاک‌پشت نه تنها یک موجود داستانی، بلکه نمادی عمیق از عمر طولانی، خرد و جاودانگی است. حکاکیان توضیح می‌دهد که این تبدیل شدن، راهی برای دستیابی به ابدیت در کنار معشوق محسوب می‌شود. داستان اصلی بر محور پسرکی است که از عشق به مادرش که یک لاک‌پشت است، به انسان تبدیل می‌شود تا زندگی بشری را تجربه کند. همچنین، دو شخصیت دکتر و پرستار در مسیر عشق ورزیدن به یکدیگر، دستخوش دگردیسی می‌شوند که جوهره این روایت فانتزی را تشکیل می‌دهد و بُعد عمیق‌تری به داستان می‌بخشد.

رئالیسم جادویی و فضاسازی سوررئال در «لونا»ی حکاکیان

مرتضی حکاکیان برای خلق دنیای فیلم کوتاه «لونا»، از شیوه‌ای هوشمندانه در فضاسازی بهره برده است. از آنجا که رویدادهایی چون تبدیل انسان به حیوان خارج از واقعیت است، کارگردان با استفاده از طراحی نورپردازی خاص و صحنه‌آرایی مینیمال، از همان ابتدا با مخاطب خود قراردادی فانتزی می‌بندد. این رویکرد به تماشاگر القا می‌کند که با روایتی واقعی به معنای مرسوم روبه‌رو نیست. او تاکید می‌کند که این فانتزی شبیه به جهان‌های جادویی بزرگ نیست، بلکه قواعد دنیای واقعی در آن جاری است اما با المان‌هایی نظیر نور و صحنه، فضایی رازآلود و سوررئال خلق شده که ارجاعاتی به سبک رئالیسم جادویی دارد و روایت داستان نیز در همین بستر سوررئال پیش می‌رود.

«لونا» و انتخاب‌های هنری: از بازیگر تا عنوان فیلم

انتخاب بازیگران و نام‌گذاری، از دیگر ابعاد هنری فیلم کوتاه «لونا» است که حکاکیان به آن پرداخته است. پس از تست‌های متعدد، شارایل قربانی به دلیل ویژگی‌های چهره‌ای خاص، به ویژه چشم‌های منحصربه‌فرد و توانایی‌های بدنی‌اش که او را قادر می‌ساخت صحنه‌هایی مانند پنهان شدن پشت دست‌ها را اجرا کند (همانند لاک‌پشتی که در لاک خود فرو می‌رود)، برای نقش پسربچه انتخاب شد.

عنوان «لونا» نیز با دقت انتخاب شده است. این واژه به قرص ماه کامل اشاره دارد که در افسانه‌ها اوج جادو در آن رخ می‌دهد. برخلاف داستان‌های رایج که در ماه کامل انسان به گرگ تبدیل می‌شود، در این روایت حیوان در شب لونا به انسان مبدل می‌گردد. نام لاک‌پشت داستان نیز «لونا» است که بر اهمیت این شب و نقش محوری آن در دگردیسی‌ها تاکید دارد و لایه‌ای از رمزآلودگی به فیلم می‌افزاید.

جایگاه فیلم‌های کوتاه در سینمای ایران و چشم‌انداز آینده

فیلم کوتاه «لونا» و آثاری از این دست، اهمیت رو به رشد فیلم کوتاه را در عرصه سینمای ایران به خوبی نشان می‌دهد. این گونه سینمایی، بستری مناسب برای تجربه ایده‌های نو، پرورش استعدادهای جوان و پرداختن به موضوعات عمیق فلسفی و اجتماعی است که شاید در قالب فیلم‌های بلند تجاری کمتر مورد توجه قرار گیرد. موفقیت‌ها و دستاوردهای اخیر فیلم‌های کوتاه ایرانی در جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی نیز گواهی بر این مدعاست.

فیلم‌های کوتاه غالباً فرصتی برای کارگردانان نوپا فراهم می‌آورند تا با هزینه کمتر و آزادی عمل بیشتر، جهان‌بینی خود را ارائه دهند.

بسیاری از کارگردانان برجسته سینمای ایران، مسیر حرفه‌ای خود را با ساخت فیلم کوتاه آغاز کرده‌اند و این ژانر را پله‌ای برای ورود به سینمای بلند می‌دانند.

مجله خبری فرهنگ و کتاب ( بوکی )

مطالب مرتبط

سیمین خانی

من فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی هستم و از همان دوران دانشجویی به نقد ادبی و دنیای کتاب علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با نوشتن یادداشت‌ها و نقد کتاب در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و ویراستار با چندین نشریه فرهنگی و ادبی همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر سرویس ادبیات و هنر در یک مجله معتبر فرهنگ و ادب فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که پلی باشم بین نویسندگان و خوانندگان و آثار ارزشمند را به جامعه معرفی کنم.