در «نورنبرگ»، جیمز وندربیلت با ترکیب صحنه‌آرایی باشکوه استودیویی و تصاویر مستند اصالت تاریخ را در خدمت روایت «دادگاه جنایتکاران جنگی» قرار داده است. این فیلم دو‌ساعته و نیم، قصه بازجویی و محاکمه هرمان گورینگ—نفر دوم رژیم نازی—را از شکستِ نظام حاکم تا تلاش برای اثبات سلامت روان و نجابت نجومی او به تصویر می‌کشد.
بازسازی دادگاه؛ نقطه عطفِ عدالت جمعی
پس از پایان جنگ جهانی دوم، دادگاه نظامی نورنبرگ به نخستین محکمه بین‌المللی برای جنایت علیه بشریت بدل شد. گورینگ و ۲۱ افسر ارشد نازی به‌سمت تالار دادگاه برده شدند تا همه بخوانند کدام‌یک از آموزه‌های یک ایدئولوژی بیمارگونه، میل به قدرت را بر وجدان جامعه بشری پیروز ساخت. فیلم با بازتولید فضای تیره و عاج‌فرسای سالن محاکمه، مخاطب را در قرابتی ملموس با شاهدان و بازپرس‌ها قرار می‌دهد و پرسشِ بنیادین را پیش می‌کشد: آیا می‌توان از پسِ هیولایی نامشروع، «انسان» را باز یافت؟
راسل کرو؛ کاریکاتورِ کاریزماتیکِ هیولا
کرو در نقش هرمان گورینگ سه ضلع موازی را به بیننده عرضه می‌کند:
- هیبتِ هیکلی و لهجه نرم آلمانی که در خدمت اغواگری می‌آید
- تناقضِ درون‌پرانِ خودشیفتگی و انکار مؤثر جنایت‌ها
او ابتدا با زبانِ آلمانی تمام ماجرا را نفهمیده نشان می‌دهد، اما در نیمه‌های راه، آن نمایش را کنار می‌گذارد و پرده از کذبِ فاجعه‌بار می‌درد. این دوگانه—کرو که هم‌زمان ساحر و متهم است—بُعدی تازه به نقش‌آفرینی‌های دوران اخیرش می‌بخشد.
عدالت بی‌پرده؛ انعکاس امروز در دادگاه دیروز
وندربیلت با افزودن تکه‌های مستند واقعی از اردوگاه‌های کار اجباری و شهادت قربانیان، فیلم را به آیینه‌ای درخشان برای «بازخوانشِ عدالت» مبدل ساخته است. در جهانی که مؤسسات دموکراتیک زیر پرسش رفته‌اند، نورنبرگ از ما می‌پرسد:
- آیا می‌توان عدالت را فارغ از سوگیری‌های قدرت به‌پاخاست؟
- این دادگاهِ تاریخی چه نکته‌ای درباره شگردهای پنهان شرّ به نسل ما می‌آموزد؟
«نورنبرگ» نه صرفاً شرح یک محاکمه، که گشایشی نو در فهمِ نسبت انسان با وجدان جمعی است؛ فیلمی که هم برای دوستداران تاریخ جذاب است و هم تماشاگران امروز را به تامل دربارۀ وجوه ناتمام عدالت فرا می‌خواند.
من فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی هستم و از همان دوران دانشجویی به نقد ادبی و دنیای کتاب علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با نوشتن یادداشت‌ها و نقد کتاب در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و ویراستار با چندین نشریه فرهنگی و ادبی همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر سرویس ادبیات و هنر در یک مجله معتبر فرهنگ و ادب فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که پلی باشم بین نویسندگان و خوانندگان و آثار ارزشمند را به جامعه معرفی کنم.