بازتاب شاهنامه در اندیشه معاصر؛ سخنرانی وحید رهبانی

در عصرِ پویش برای هویت‌جویی، نویسنده رمان «اد»—وحید رهبانی—در نشست «فیلم، فرهنگ و اندیشه» که ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ برگزار شد، تأکید کرد که «ما ایرانی هستیم و با شاهنامه بزرگ شده‌ایم.» او با اشاره به قدرت بی‌نظیر فردوسی، یک بیت از شاهنامه را نمونه‌ای بی‌بدیل دانست که در آن «۱۳ هزار سال زندگی بشر در غار» خلاصه شده و میلیون‌ها سال تحولِ انسان را در یک مصراع منعکس می‌کند.

شاهنامه؛ تأثیر یک بیت بر هویت ایرانی

رهبانی توضیح داد که گزینش واژگان دقیق و تصویرسازیِ شاعرانه در یک بیت، نیرویی فراتر از ادراک معمول فراهم می‌آورد. وی این‌گونه برداشت کرد:

وحید رهبانی; ما ایرانی هستیم، با شاهنامه بزرگ شده‌ایم
وحید رهبانی; ما ایرانی هستیم، با شاهنامه بزرگ شده‌ایم
  • «همه‌ تاریخ در یک لحظه»؛‌ تلاقی اسطوره و واقعیت در زبان فردوسی
  • پیوند ناگسستنی نسل امروز با سرچشمه‌های فرهنگی کهن

از نگاه او، این بیت نه تنها حدیثِ گذشت زمان است، بلکه دعوتی است به بازخوانی مشترکِ تجربه انسانی.

از رمان «اد» تا پرده سینما

در رمان «اد»، رهبانی با بهره‌گیری از زیرمتن‌های شاهنامه، کوشیده دغدغه‌های معاصر ایران را در دل یک قصه‌ مدرن بازتاب دهد. این تلاش نشان می‌دهد که:

  1. ادبیات حماسی می‌تواند در قالب قصه‌های امروزی نقش‌آفرینی کند
  2. سینمای ایران با الهام از این ذخیره معنوی، پتانسیل بازنمایی عمیق‌تر هویت فرهنگی را دارد

آن‌گونه که رهبانی می‌گوید، باور به یک سرگذشتِ مشترک، بذرِ امید و پیوند میان گذشته و آینده را می‌پراکند. نشستی چون «فیلم، فرهنگ و اندیشه» فرصتی بود تا این نکته بنیادین دوباره به زبان هنر و قصه تکرار شود.

مجله خبری فرهنگ و کتاب (بوکی)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *